DOĞRULTUCU DEVRELER

    Tüm elektronik cihazlar çalışmak için DC güç kaynağına ihtiyaç duyarlar .Bu gerilimi elde etmenin en pratik ve ekonomik yolu şehir şebekesinde bulunan AC gerilimi DC gerilime dönüştürmektir.bu ise şu şekilde yapılmaktadır;
    Trafo ile istenilen değerlere AC enerjisi doğrultucu devreler ile DC enerjisine çevrilir.Doğrultulan gerilim ideal bir DC gerilimden uzaktır ve azda olsa AC bileşen içerir (ripil).Yarım ve tam doğrultucu olmak üzere 2 çeşit temel devre vardır.Bu doğrultucu devreleri faz sayısına göre bir fazlı ve üç fazlı olarak yapmak mümkündür.

1.BİR FAZLI YARIM DALGA DOĞRULTUCU

     Bir diyotla yapılan en ucuz maliyetli doğrultucudur.AC gerilimin yanlızca bir alternasını doğrultur.Çıkışında gerilim ve akım regülasyonu kötüdür.Bu yüzden çok az akım çeken küçük yükleri veya regülasyonun çok önemlı olmadıgı yükleri beslemek için kullanılır.


                  Yarım dalga doğrultucu

A ucunun pozitif olduğu alternasta D1 diyodu iletimdedir.A ucunun negatif olduğu alternansta D1 ucu yalıtımdadır.Bu yüzden sadece pozitif alternansları geçirir negatif alternansları geçirmez.Eğerki diyodun yönü ters çevrilirse bu sefer tam tersi negatif alternansları geçirecekti.

2.BİR FAZLI TAM DALGA DOĞRULTUCU

   Profoesyonel ve kaliteli DC güç kaynağı yapımında ise tam dalga doğrultmaç devreleri kullanılır.Tam dalga doğrultmaç devresi çıkışında DC gerilime daha yakın bir değer alır.Tam dalga devreleri; orta uçlu ve köprü tipli olmak üzere ikiye ayrılır.
   Tam dalga doğrultmaç devresinde doğrultma işlemi her iki alternansında gerçekleştirilir.Bu yüzden çıkış gerilimi DC ye daha yakındır ve büyüktür.


               Orta uçlu tam dalga doğrultucu

                  Köprü tam dalga doğrultucu

3.ÜÇ FAZLI YARIM DALGA DOĞRULTUCU

    Üç fazlı alternatif akım sistemlerinde, değerleri etkin değer ve frekansları nötr noktasına göre eşit fakat aralarında 1200 açı farkı olan üç faz bulunur.Aşağıdaki devre incelendiğinde her faz için bir diyot kullanıldığı ve fazlarda yarım dalga doğrultmaç yapıldığı görülür.

           Üç fazlı yarım dalga doğrultucu
Doğrultma devresinin çıkış gerilimi incelendiğinde hiç sıfır değerine düşmediği ve regülasyonun bir fazlı devrelere göre daha iyi olduğu görülür.
      Va=Vb=Vc=VS    eşit fakat 1200 faz farklıdır.

4.ÜÇ FAZLI TAM DALGA DOĞRULTUCU

Üç fazlı sistemde köprü tipi doğrultma devresi kullanılarak tam dalga doğrultma yapılabilir.
           Üç fazlı köprü tam dalga doğrultucu
           

DOĞRULTUCU DEVRELERİN KULLANIM ALANLARI

1-Doğrultucunların genelde kullanım alanlarında kesintisiz güç kaynakları vardır.Şebekede elektrik varken alınan alternatif gerilimi çıkışında doğru gerilim verecek şekilde ayarlayan doğrultucular, bu doğru gerilim ile ups içindeki akülerin dolumunu sağlarlar ve herhangi bir elektrik kesintisinde devreye giren ups kaynağı biriktirmiş olduğu elektirik enerjisini eviriciler vasıtasıyla AC gerilime çevirerek bağlı olduğu makinaların bir süre daha çalışmasını sağlar.
2-Doğrultucular, elektron tüpü (vakum yada gazlı tüp), titreştirici (vibratör), yarı iletken yada mekanik aygıt şeklinde olabilirler.
3-Doğrultucular ilk kullanım alanlarından biri genlik modülasyonlu radyo sinyallerinin bir diyot tarafından algılanmasıydı.