1.Jeneratör Nedir?
2.Jeneratörler Nasıl Çalışırlar?
Jeneratörler elektrik motorlarına benzerler, çalışma yönünden aynı onlar gibi elektromanyetik kuvvetin oluşması prensibine göre çalışırlar.Bunu şöyle özetlersek daha net bir açıklama olacaktır; elektrik motorlarında bir manyetik alan içerisindeki iletken tel çerçeveden elektrik akım geçirilirse tel çerçeve döner yani elektrik enerjisi hareket enerjisine dönüşür.Jeneratörde ise bir manyetik alan içerisindeki tel çerçeve dönderilirse iletken telde akım oluşur yani hareket enerjisi elektrik enerjisine dönüştürülür.
Kısacası elektrik verilerek elektrik motorlarından hareket elde edilirken jeneratörlerde ise hareket verilerek elektrik enerjisi üretilir.
Jeneratörler alternatif akım jeneratörü ve doğru akım jeneratörü olarak ikiye ayrılırlar.
3.Alternatif Akım Jeneratörü ( Alternatör )
İlk olarak alternatif akımın tanımı yapalım; yönü ve büyüklüğü sürekli değişen akıma denir.Alternatif akımı doğrultucular ya da diyot yardımı ile istediğimiz zaman doğru akıma çevirebiliriz.
Alternatif akım üretmek için kullanılan cihazlara alternatif akım jeneratörü yada alternatör denir.
Elektrik enerjisinin üretiminde, iletiminde ve dağıtılmasında alternatif akım büyük kolaylıklar sağlar.Alternatif akımın üretilmesinde jeneratörler kullanıldığı için senkron jeneratörlerin önemi büyüktür.
Alternatörlerde, elektrik motorlarında olduğu gibi mıknatısın manyetik alan içinde bulunan ve dönebilen tel çerçeve bulunur.Bu tel çerçeveye bobin yada armatür denir.Bu tel çerçevenin iki ucu metal iki bileziklere bağlıdır.Bu bileziklere kolektör denir.Kolektöre dokunan iletken şeritlere fırça denir.
Armatür manyetik alan içerisinde sürekli dönderilirse, indiksüyon akımında olduğu gibi armatörün içerisinden geçen manyetik alan kuvveti çizgilerinin sayısı sürekli değişir.Bu sayede Armatürde yönü ve büyüklüğü değişen bir akım oluşur.
4.Doğru Akım Jeneratörleri ( Dinamo )
Doğru akımın ise yönü ve büyüklüğü zamanla değişmeyen (+) ve (-) kutupları sabit değişmez.
Doğru akım üretmek için kullanılan cihazlara doğru akım jeneratörü veya dinamo denir.
Dinamolar yapı ve çalışma yönünden alternatörlere benzerler,tek fark tel çerçevelerin ucunda bulunan bilezikler tam değil yarım bilezik olarak bulunmaktadır.Doğru akım jeneratörlerinde tel çerçeve manyetik alan içerisinde dönderilirse, alternatörlerde olduğu gibi tel çerçevenin içerisinden geçen manyetik alan kuvvet çizgilerinin sayısı sürekli değişeceği için akım sürekli bir yönde oluşur.Oluşan akım yarım bileziklere iletilerek yönü değişmeyen doğru akım oluşur.
5.Jeneratör Nerelerde Kullanılır?
Güç kesintisinin yaşanmaması gereken hastane, banka gibi kurumlarda, ev ve iş yerlerinde, baz istasyonu, tv vericisi gibi elektrik üretmek için jeneratör kullanılır.Bu jeneratörler genelde sıvı yakıt kullanıp önce hareket enerjisi sonra hareket enerjisinden elektrik üretirler.
Hidrolik santrallerde, termik santrallerde ve nükleer santrallerde farklı enerji kaynakları kullanılarak elde edilen hareket enerjisi, jeneratör yardımı ile elektrik enerjisine dönüştürülür.
0 yorum:
Yorum Gönder